Trafiktesiniz ve TEDES tabelası gördünüz. Tedes nedir diye düşünürken güvenli bir şekilde yavaşlamak ve belirlenen hız sınırlarında gitmek hem sizin hem de trafikteki diğer insanlar için en güvenli seçenek. Peki kurulduğu günden bu yana türlü tartışmalara konu olan TEDES´in açılımı ve işlevi nedir? Karayollarında can ve mal güvenliğini sağlamak, düzenli ve güvenli trafik akışını temin etmek amaçlarına hizmet etmek üzere kurulmuş trafik kural ihlallerinin izlenerek görüntülendiği ve tespit edildiği, bilgilerin toplandığı, trafik idari para cezası karar tutanağına dönüştürüldüğü ve ?Trafik Elektronik Denetleme Sistemi? olarak adlandırılan ana izleme ve görüntüleme sistemidir. TEDES kapsamında Karadeniz Sahil Yolu´na 19 kule radar cihazı ile 11 araç plaka sistemi konulmuştu. Kentte günde yaklaşık 110 bin aracın geçiş yaptığı Karadeniz Sahil Yolu´nda hız limitleri ise şehir içi 50 kilometreden 70 kilometreye çıkartılmış tünellerde ise 80 kilometre, transit geçişlerde de 110 kilometre olarak belirlenip, yüzde 10´da ek tolerans sağlanmıştı. Projenin ilk başta uygulayıcısı olan Ordu Büyükşehir Belediyesi ise 8 Aralık 2015´te TEDES´teki tüm yetki ve hukuki sorumluluğu, araçların şehir istikamet güzergahları geçişleri de dahil Ordu İl Emniyet Müdürlüğü´ne devretmişti. Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Enver Yılmaz konu ile alakalı paylaştığı istatistik şu şekil: ?TEDES´i ceza olarak görmek büyük bir yanlış. İnsan sağlığı ve hayatından daha önemli hiç bir şey yok. TEDES devreye girdiğinden bu yana Karadeniz Sahil Yolu´ndaki kazalarda yüzde 80 azalma var. Bir tane ölümlü kaza yok. Lütfen kurallara uyalım ve şehrimizi Türkiye´nin trafikte en huzurlu kentlerinden biri olmasını sağlayalım? dedi. TEDES´in durdurulmasının akabinde kazalarda artış ve akabinde meydana gelen can kaybı TEDES geri gelmeli sorusunu yüksek sesle konuşulur hale getirdi. Bir hafta önce Altınordu ilçesi Atatürk Bulvarı üzerinde meydana gelen trafik kazasında 1 kişi hayatını kaybetmiş ve 7 kişi de yaralanmıştı. Konu ile alakalı bir diğer istatistik ise şu şekilde: TEDES´ten sonra Eylül ayında 332 ölümlü yaramalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldi. Kazalarda 3 kişi öldü 304 kişi ise yaralandı. Ekim ayının son bir haftasında ise meydana gelen kazalarda 1 kişi öldü 11 kişi yaralandı. Tedes´in kaldırılması ile alakalı Ordu´lu vatandaşlara mikrofonumuzu uzattık. İşte Ordu´luların Tedes ile alakalı düşüceleri: Kadir Tulgar Taksici: Tedes´in kalkmasını doğru bulmuyorum, doğru bulmamamın sebebi ise son bir ay içerisinde gerçekleşen kazalar. Yeniden Ordu´ya kazandırılmasını ben şahsım adına istiyorum. Faydalı olacağını düşünüyorum lakin düzenleme getirilmesini de talep ediyorum. TEDES´in kamera ve kulelerinin mesafesinin çok yakın olmamasını istiyoruz. Bir diğer eksikliği de kırmızı ışıkta beklerken gelen ambulanslar esnasında yaşıyoruz. Yol vermek için kırmızıyı geçtiğimizde anlık fotoğraflar çekiliyor ve cezalı duruma düşüyoruz. Bu konuyla alakalı da bir düzenleme getirilerek aktif edilmesini istiyoruz. Metin Bey: Tedes´in ilk kurulduğu günden bu yana doğru bulmuştum. Zaman zaman aksaklıkları ve işleyişinde yanlışlıklar olsa da genel manası ile trafikte kazaları önleyici bir sistemdi. Örnek verecek olursak kırmızı yandığında duruyoruz ama aracın plaka kısmı çizgiyi geçtiğinde flaşların patlaması ve cezanın anında işleme konulması konusunda mağdur olan çok sürücü vardı. İlk başlarda zor gibi gözükse bile zamanla ben alışmıştım, güzergahta ki yönlendirme tabelalarına uyarak hızımı ayarlıyordum. Tedes´in kalkması ile birlikte artan trafik kazaları azımsanamayacak bir seviyeye geldi. En son meydana gelen ölümlü kazada bu sistemin ne denli ihtiyaç olduğunu gözler önüne serdi. Ben Tedes´in düzenlemeleri yapıldıktan sonra tekrar aktif olmasını istiyorum. Ahmet Timurçin Pala Öğrenci: Bu denetleme sistemi ilk başta tepkilere yol açsa da teknik olarak gerekli bir düzenlemeydi. Bu sistemi Ordu´luların kabullenememesinin ana sebeplerinden bir tanesi işleyişinde ki belli başlı sorunlardı. Örneğin kırmızı ışıkta duruyorsunuz anlık refleks gereği çizgiyi aracın yarım boy geçmesi veya teker boyu geçmesi ile cezai işlem hemen uygulanıyordu. Bir diğer can yakan kısmı ise uygulamanın başladığı ilk zamanlarda ki hız sınırlarıydı. Son dönemde ki gelen 70 sınır şehir içinde makul bir sınırdı. Tedes kaldırıldıktan sonra meydana gelen ölümlü trafik kazalarında ki artışlar sistemin ihtiyacını ortaya çıkarıyor. Düzenlemeler yapıldıktan sonra tekrar gelmesi can ve mal güvenliği açısından bir ihtiyaçtır. Osman Zafer Özdemir Kuaför Ben Ulubey´de yaşayan bir esnafım. Altınordu´dan Ulubey´e giderken sistemin uygulandığı bir güzergahı kullanıyorum. Diğer uygulama alanlarına nazaran biraz daha hıza müsait olan bir güzergah. Bu yol güzergahında ki Tedes noktaları ben de içinde olmak kaydıyla çoğu sürücünün makul hız sınırları içerisinde seyir etmesini sağlamıştır. İlk başlarda bu sisteme yabancı olsak da zamanla işleyişi benimsedik ve hız sınırlarına uymaya başladık. Artık şerit değiştirirken veya bir kavşağı kullanırken afaki boyutlarda bir aracın üzerimize gelmeyeceği algısı yer etmeye başlamıştı. Bir takım düzenlemelere ihtiyaç duysa da sistemin aktif hale gelmesini istiyorum. Bana göre eksiklik gördüğüm şeyler kırmızı ışıkta ki sistemin uygulanması noktasında. Çizgi kuralı biraz daha revize edilebilir. Ayrıca kırmızı ışıkta ambulansa yol vermede de bir düzenleme gelse bizim için daha makul olur. Sistem durdurulduktan sonra ki ölümlü trafik kazaları da bu sistemin tekrar işletilmesine yeter de artar. Büyüklerimizin dediği gibi geç geldin desinler ama geçmiş olsun demesinler.