Türkiye'nin önemli tarım ürünleri arasında yer alan fındıkta ilginç bir durum yaşanıyor. 2024-2025 sezonunun ilk ayında fındık ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre dolar bazında yüzde 30 artış göstererek 197,5 milyon dolarlık bir gelir elde edildi. Bu durum, fındığın dünya pazarında ne kadar talep gördüğünü bir kez daha ortaya koyuyor.
Ancak bu olumlu tabloya rağmen, fındık üreticileri serbest piyasada beklenen fiyat artışını göremiyor. Ordu'da kilogram fındık fiyatı, geçen yılın aynı seviyelerinde seyrederek üreticinin yüzünü güldürmüyor. İhracat gelirleri bu kadar artarken, üreticinin neden daha fazla kazanmadığı sorusu, sektörde büyük bir tartışma konusu haline geldi.
Üreticinin Kaybolan Geliri Nereye Gidiyor?
Fındık ihracatındaki bu artışa rağmen, üreticinin kilogram başına en az 30 lira daha fazla kazanması gerekirken, bu farkın nereye gittiği merak ediliyor. Üreticiler, "Kimse fındık para etmiyor demesin. Gelen ihracat rakamları fındığın hem de çok güzel kazandırdığını gösteriyor. Benim 40 liramı yiyen hakkımı versin" diyerek tepkilerini dile getiriyor.
Fındık Fiyatları Neden Beklenen Seviyeye Gelmiyor?
Fındık fiyatının artmamasında en büyük etkenler arasında aracılar, tüccarlar ve pazar mekanizmalarının işleyişi gibi faktörler olması.
Fındıkta yaşanan bu durum, tarım sektöründe sıkça karşılaşılan bir sorun olan üretici ile tüketici arasındaki gelir dağılımındaki adaletsizliği bir kez daha gözler önüne seriyor. Fındık üreticilerinin daha fazla gelir elde edebilmesi için, sektördeki tüm paydaşların işbirliği yapması ve şeffaf bir fiyatlandırma mekanizmasının oluşturulması gerekmekte.
Fındık ihracatı artmasına rağmen, üreticinin kazancında beklenen artışın olmaması, sektörde büyük bir soru işareti yaratıyor.