Ordu Vizyon Gazetesinin bu haftaki konuğu, Ordu Satranç İl Temsilcisi Önder Fazla. Satranç üzerine konuştuğumuz Fazla, satrancın çocuklardaki gelişimini ve Ordu'daki satrancı nereden nereye geldiğini anlattı. İşte Ordu Satranç İl Temsilcisi Önder Fazla ile yaptığımız o röportajımız. Kısaca kendinizi tanıtır mısınız, Önder Fazla kimdir.? 06.021971 tarihinde öğretmen bir babanın çocuğu olarak doğdum . Ve çok sevdiğim baba mesleği olan öğretmenlik hayatıma 1990 yılında Ankara ilinde başladım . Satranç ile tanışıklığım 5 yaşlarında başladı. Katıldığım il turnuva da sürekli birinciliklerle sonuçlanan dereceler alırken; ulusal çapta da üniversite yıllarında Türkiye gençler şampiyonasın da Türkiye sekizinciliği ve daha sonra Türkiye onunculuğu gibi sonuçlar aldım. 1994 yılında memleketim olan Ordu iline tayinim çıktıktan sonra başarılı bir satranç grafiğimi gözlemiş olan o zamanın Gençlik ve Spor İl Müdürü Soner Mağden tarafından Satranç İl Temsilciliği görevimi yürütmem konusunda teklif gelince 1997 yılında il temsilcisi olarak başladım. İlimizde parmakla gösterilen lisanslı sporcu sayısını kısa zamanda Türkiye'nin büyük nüfuslu ve ileri seviyede satrancın geliştiği illerin arasında 15 ile 25. iller arasında bir yer bulması sağladım. Bu sıralama bugün de bu aralıkta yerini bulmaktadır. Sosyal sorumluluk projesi olarak gençlik merkezlerinde ve de korumaya muhtaç sosyal hizmetler il müdürlüğü çerçevesindeki çocuklara gönüllü kurslar verdim. Onlarda Türkiye çapında güzel sonuçlar aldım . Milli takım havuzuna girmelerini sağladığım öğrenciler oldu. Muhtemel bu başarımız gözleyen sanat galerisi gibi işleyen Azdur cafe işletmecisi Zeki Demircan tarafından bu işletmede birlikte satrancı profesyonelleştirme ve yayma teklifi geldi. Ancak ülkemizde sigara yasağı konmadığı o yılda Azdur Cafede de sigara içildiğini ve bu teklifi kabul edemeyeceğimi belirttim. Zeki bey o gün bana sen teklifimi kabul edersen buraya kısa zamanda spor kulübüne çevireceğim ve sigarayı Azdur Cafe de yasaklayacağım cevabı verince birlikteliğimiz başladı. Ülkemizde bu yasak daha gelmemişti. Bu arada Azdur Spor Sanat ve Satranç Kulübü de kurulmuş oldu. Zaman zaman Faruk Furtun vb. ana okullarında öğrencilere hiçbir beklenti içine girmeden satrancı sevdirmek için etkinlikler yaptık. Bu arada çalıştırdığım öğrencilerden milli takım havuzuna kadar girecek başarı gösteren Ersin Kuyumcu, Umutcan Hız, Anıl Cengiz vb. öğrencilerimiz oldukça yapılan çalışmalar daha fazla haz vermeye başladı. 7 yaşında Tarık KABUL isimli öğrencimin önce milli takım havuzuna girmesi oradan aynı yıl Türkiye'de yapılan Avrupa Okullar Satranç Şampiyonasında sadece BULGARİSTAN'dan bir sporcuya kaybederek AVRUPA üçüncüsü (3.) olarak CM unvanını alması başka bir gurur kaynağım oldu. Temelin sağlam attığım öğrencim Anıl CENGİZ önce Robert Kollejini kazanarak istanbul'a okumaya gitmiş ve ertesi yıl Türkiye Gençler Satranç Şampiyonu olarak ülkemizi temsil etmesi de güzel bir duygu oldu. Halen aktif oyunculukta yaptığımız bu sporda yaşımızın ilerlemesi ve meşguliyetlerin çokluğu nedeniyle sporcu olarak eski başarılı yıllarımızı aramaktayım. Ancak iyi bir satranç eğiticisi olarak öğrencilerimizi güzel yerlere getirmeye devam etmekteyim. Bu konu da alkış aldığımı gözlemek ayrı mutluluk veriyor. Bizlere Ordu'da satrancın durumu hakkında bilgi verir misiniz? Bugün itibari ile 15241 lisanslı sporcu 10 kadar satranç kulübümüz bulunmaktadır. Okullarımızın neredeyse tamamında satranç seçmeli ve egzersiz şeklinde mevcut . Durugöl Olimpik Yüzme Havuzunda yaklaşık 200 sporcunun aynı anda yarışabileceği bir satranç salonumuz mevcut. Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünde en çok lisansı olan spor dalıyız. Gençlik ve Spor İl Müdürlüğümüzce her zaman olumlu yönde desteklenmekteyiz. Ancak satrançta tabanda genişlediğimiz başarılar tavanda sınırlı sayıda kalmakta. İlimizde en büyük sıkıntımız belirli seviye üzerinde eğitim verecek antrenörlerimizin yok denecek kadar az olması en büyük dejavantajımız. Satrancın çocukların gelişiminde ne gibi katkıları oluyor? Eğitim ve psikolojik yönde yapılan çalışmalar çocukların satranç çalışmaları ve oynamalarında zeka seviyelerinde yükselme, problem çözme becerilerinin güçlenmesinde satranç çok büyük bir rol aldığını göstermiştir. Bireylerin kendi potansiyellerinin farkına varabilmeleri, hızlı ve doğru karar verebilmeleri, problemler karşısında kendilerine özgü çözüm yolları üretebilmeleri ve en önemlisi de beyinlerini sürekli yenileyebilmelerini sağlamaktadır. Satranç mantık, sözel ve görsel zeka, problem çözme, çözüm yolları üretme, üç boyutlu düşünme, kendine özgü yaklaşım geliştirme, tasarım yapma, şekil oluşturma, taktik geliştirme gibi eleştirel düşünme ve yaratıcılık becerilerini de geliştirmektedir. Bu faydaları saymaya devam edebiliriz . İlimizden bir örnek vemek gerekirse Bilim Sanat Merkezi zihinsel veya yetenek alanında üstün öğrencileri bu kıstası belirleyen sınav ile öğrenci alır. Öğrenci kazandığı takdirde kendi okuluyla birlikte bu merkezde de eğitimine devam eder. Bütün öğrencilerimiz beş aşağı beş yukarı deyimiyle aynı zeka seviyelerindedir. Ancak bu okulu kazanan tüm öğrencilerin neredeyse tamamı Bilim Sanat Merkezinin sınavlarını kazanmadan evvel satranç ile tanışmış olmasını sorduğunuz soruya cevap olarak değerlendirmenizi isterim. Satranca yeni başlamayı düşünmek isteyen sporculara ve ailelerine neler söylemek istersiniz? Liptrap tarafından 1994-1997 yılları arasında gerçekleştirilen "Satranç ve standartlaştırılmış test puanları" başlıklı araştırmada (1999), 3. ve 5. sınıflardan satranç kulübüne katılan öğrencilerin okuma ve matematik alanlarındaki başarıları incelenmiştir. Satranç oynayan çocukların okuma ve matematik alanında diğer öğrencilerden iki kat daha fazla gelişim gösterdiği saptanmıştır. Çocuklara verilen satranç eğitiminin çocukların bilişsel gelişimini olumlu düzeyde etkilediği ve sosyal gelişimine katkı sağladığı tespit edilmiştir. Çocuklarınızı önemsiyorsanız en kısa zamanda satranç ile sporcularımızı tanıştıralım. Önümüzdeki dönemlerde satrançla ilgili ne gibi çalışmalar ve organizasyonlar olacak. Her yıl Türkiye Satranç Federasyonumuza sunarak onay aldığımız yıl içinde 30-40 kadar faaliyetimizi bulunmaktadır. Yapacağımız faaliyetleri Ordu Satranç İl Temsilciliğimizin ordu.tsf.org.tr adresli sitesinde yayınlamaktayız. Faaliyetlerimizi tek tek sıralamam yerine oradan takip etmenizi tavsiye ederim. Okuyucularımıza ve kamuoyuna vermek istediğiniz bir mesajınız var mı? Hayat satranç oynamaya benzer, çok kez şah dersin, fakat bir kere mat dersin. Bu arada dikkat etmelisin. Tek bir kötü hamle de kırk iyi hamleyi boşa çıkarır. Hayatta böyledir. Nasıl taktisyen, bir şey yapılması gerektiğinde ne yapmasını biliyorsa, strateji ustası da bir şey yapılmaması gerektiğinde ne yapmaması gerektiğini bilir. Çocuklarımız gelişimi için ne yapacağınızı umarım biliyorsunuz. Satranç ile ilgili her konuda ordu@tsf.org.tr adresime veya 0530-7706552 nolu telefonuma ulaştığınızda elimizden gelen varsa yanınızda olmaktan mutluluk duyarım. Röportaj: Ceren BİNGÖL